پیشگفتار
احتمالاً بسیاری از ما در گفتگوی با دوستانمان از صنعت شنیده ایم که دانشکده های مهندسی، بسیاری از «مهارت های لازم» را به دانش آموختگان خود نمی آموزند. پیش از آنکه بخواهیم درباره صحت این گفته صحبت کنیم، باید درباره واژه «مهارت» تعریف دقیقتری داشته باشیم. «مهارت» در زبان فارسی هم در ترجمه «skill» به کار می رود و هم در ترجمه «expertness». اینکه دانشکده های مهندسی ما چقدر وظیفه دارند که «expertness» را به دانشجویان خود بیاموزند محل بحث است (که در این مجال نمی گنجد) اما اینکه چه مجموعه ای از مهارت ها به معنای skills برای همه انسان ها و از جمله دانش آموختگان دانشکده های مهندسی ضروری هستند، چند سالی است که مورد توجه مجمع جهانی اقتصاد قرار گرفته است. مستقل از این که آیا این فهرست جامعیت لازم را خصوصاً با توجه به فرهنگ فعلی حاکم بر دانشگاههای ما دارا است و یا نیاز به ترمیم دارد، نگاه به آن و مقایسه آن با فهرستهای قبلی ارائه شده توسط مجمع جهانی اقتصاد، آموزنده و تأمل برانگیز است.
با نگاهی به یازده یادداشت پیشرو (شامل یادداشت مقدمه و ده یادداشت درباره ده مهارت مورد نیاز انسان ها در سال ۲۰۲۵ از نگاه مجمع جهانی اقتصاد)، مشاهده خواهید کرد که هدف اصلی نگارنده، بیش از آنکه بحث مفصل و تشریح هر یک از مهارتهای ده گانه باشد اولاً ایجاد دغدغه در اعضای محترم هیات علمی و دانشجوهای عزیز در خصوص ضرورت یادگیری آن مهارت ها است و ثانیاً اشاره به مقالات یا کتاب‌هایی است که بتواند خوانندگان علاقمند را در مسیر مطالعه و تفکر بیشتر رهنمون سازد.
نکته مهم دیگری که لازم است در اینجا بر آن تکیه شود، تفاوت بین آشنایی با یک مهارت نرم مثلاً خلاقیت است با ملکه شدن آن مهارت در انسان. ضروری است خودمان را به تمرین مهارت های مختلف و سپس محاسبه نفس درباره هر یک از آنها مقید کنیم.
در پایان لازم است از انجمن آموزش مهندسی ایران که بنده را لایق دانستند و این یادداشت ها را منتشر کردند، تشکر کنم. همچنین از همکاران و دانشجوهای عزیزی که بنده را با نظرات خود مورد لطف قرار می دهند، صمیمانه سپاسگزاری می کنم.
مطلب فوق، پیشگفتار کتابچه الکترونیکی «مجموعه یادداشت هایی در رابطه با ده مهارت برتر مورد نیاز در سال 2025 به اعتقاد WEF» است که به کوشش دکتر رضا لطفی تدوین شده است. هر یک از 11 یادداشت آمده در این کتابچه، به ترتیب در خبرنامه های یک سال گذشته (شهریور ماه 1400 – تیرماه 1401)، درج شده بود. این کتابچه، از لینک زیر قابل دریافت است.
کتابچه الکترونیکی مجموعه یادداشت ها
انجمن قدردان زحمات دکتر لطفی است و برای ایشان آرزوی سلامتی و توفیقات روزافزون دارد.
